Laatste update: april 2025
Het begon allemaal in september 2022. Een tripje naar de Intratuin en daar stond ie tussen de uitverkoop; een kleine bananenplant van het type Musa Super Dwarf Cavendish, voor maar 5 euro. Het is best een lastige plant qua verzorging, maar het leek me leuk en interessant om eens een poging te wagen, zeker voor die prijs. Er zaten zelfs nog 2 kleine stekjes aan, dus ik kon gelijk ook proberen om die te stekken. Een koopje als je het mij vraagt! In deze blog zal ik informatie schrijven over de verzorging van deze bananenplant en deel ik mijn ervaringen.
Ik heb gelijk alvast een mooie passende pot erbij gekocht en bij thuiskomst de plant verpot.
Musa Super Dwarf Cavendish
Er zijn veel verschillende soorten bananenplanten. De meeste bananenplanten worden tot wel 3-6 meter hoog en leven in een tropisch klimaat. Deze Super Dwarf is ook een tropische plant en wordt, zoals de naam al doet vermoeden, een stuk kleiner dan zijn familie. Maximaal 1,5 à 2 meter, meestal blijven ze nog wat kleiner. Dat is nog steeds groot voor een kamerplant natuurlijk.
De planten hebben een 'pseudostam'; geen echte stam zoals bomen, maar een 'stam' bestaande uit op elkaar gedrukte bladstelen. In het hart van de pseudostam wordt telkens een nieuw blad ontwikkeld. Dat wordt uit de plant geperst als een soort sigaar, welke zich vervolgens uitrolt. De onderste bladeren sterven langzaam af. Zo blijft de stam zich voortdurend vernieuwen en verdikken.
Bij mij staat de plant in een veranda, dat is ideaal vanwege de vele lichtinval. Een minpunt is de temperatuur in de wintermaanden. Ik verhuisde de plant in de winter van 2022-2023 naar de slaapkamer, want in de veranda wordt het eigenlijk iets te koud. Ik scheid de twee stekjes van de moederplant en deze groeien gelijk stevig door:
Stekken
Het stekken gaat vrij eenvoudig. Graaf de plant desnoods een beetje uit zodat je zoveel mogelijk wortels van de nieuwe stek kunt besparen. Wring hem los van de moederplant, desnoods snijd je met een schoon mes de stek af van de moeder. Je kunt de nieuwe stek zowel op water laten wortelen, of gelijk in de aarde zetten. Ik koos voor de tweede optie. Zorg dat de grond vochtig blijft en plaats de stek op een warme plek met veel indirect licht. Komen we gelijk bij een belangrijk begrip voor bananenplanten: de standplaats.
Standplaats
De Musa is een tropische plant en erg afhankelijk van licht, warmte en ook vochtigheid. Die combinatie is moeilijk te verkrijgen in ons klimaat. Qua licht vangt de plant zoveel mogelijk indirect zonlicht. Donkere hoekjes zijn funest, maar langdurig direct zonlicht kan de plant ook moeilijk verdragen, hier moet de plant geleidelijk aan wennen. Het meest ideaal is een standplaats voor een raam op het oosten of westen. Dan krijgt de plant genoeg licht en maximaal maar enkele uren direct zonlicht. Op het zuiden kan ook, maar zet hem dan niet direct voor het raam.
We zitten inmiddels in februari 2023 en de moederplant groeit best hard, ondanks het winterseizoen. De constante temperatuur van de slaapkamer doet hem goed. In de winter mag de plant wel best op een naar het zuiden gericht raam staan, dan is de zon minder krachtig met maximaal enkele uren direct zonlicht op de bladeren.
Temperatuur en watergift
Deze twee gaan hand in hand. Vanwege zijn tropische eigenschappen heeft de plant het liefst temperaturen constant boven de 12 graden. Lager dan 12 graden verdraagt de Musa kortdurend. Vorst is funest, dan sterft de plant af. Ook als de temperatuur vaker en/of lang beneden 12 graden komt, kan de plant afsterven. Hoge temperaturen zijn geen probleem, maar dan neemt de waterbehoefte zeer fors toe. Dat komt vanwege de grote bladeren, waarop veel verdamping plaatsvindt. Op warme zomerdagen kan men bijna niet teveel water geven. Let er wel op dat overtollig water uit de pot kan lopen, om wortelrot te voorkomen. In de wintermaanden is er veel minder verdamping en behoeft de plant ook minder water. Laat de aarde wel altijd wat vochtig blijven.
En dan breekt het voorjaar weer aan. De plant gaat terug naar de veranda en groeit vrolijk verder. Je merkt dat de plant explosief groeit bij veel licht, warmte en water. In de zomer van 2023 overschrijdt de plant al de lengte van 1 meter! Ook de twee stekjes zijn flink gegroeid. Door deze groei heeft de plant ook behoefte aan een goede verzorging.
Verzorging
Naast warmte, licht en water heeft de plant in de groeimaanden ook extra voeding nodig. Je ziet hierboven al wat de plant groeit op een ruim half jaar tijd. Geef daardoor ruim voeding in de vorm van kunstmest. Zelf gebruik ik vloeibare kunstmest die je moet aanlengen met water. Kunstmest voor kamerplanten in het algemeen is voldoende. Soms geef ik nog wat extra korrelmest. Geef ruim, maar zeker ook niet te veel.
Verder houdt de plant van een hoge luchtvochtigheid. Het sproeien van de bladeren is daarom ook belangrijk. Dit kan gewoon met kraanwater uit een plantenspuit. Let op dat natte bladeren niet blootgesteld worden aan direct zonlicht; dan verbranden de bladeren! In de winter kan men beter minder sproeien vanwege het risico op schimmel en rotting. Een schaaltje water op de verwarming kan dan helpen om de luchtvochtigheid wat te verhogen.
Op het einde van de zomer in 2023 is het al een enorme kamerplant geworden:
Eén van de twee stekken is naar mijn grootouders gegaan. Inmiddels alweer wat nieuwe stekjes afgenomen zoals hierboven te zien. Het najaar van 2023 nadert en het wordt al snel (te) koud in de veranda. Ik besluit de planten opnieuw op de slaapkamer te zetten. Een hels karwij vanwege de grootte, maar het lukt!
Ze krijgen een mooi plekje voor het raam en de slaapkamer veranderd tijdelijk in een soort jungle. Wel een fijn gezicht om de koude winter door te komen. Je merkt dat de planten het moeilijker krijgen en de onderste bladeren snel verkleuren. Dit is volkomen normaal voor de winterperiode en komt vooral door een gebrek aan licht en warmte. In het voorjaar van 2024 is het tijd voor een nieuwe pot voor de moeder, die weer terug gaat naar de veranda. De stek in de vierkante pot blijft boven op de slaapkamer. Ik laat deze bewust in de pot, om hem zo wat te remmen in groei en compacter te houden.
Verpotten
Wil je echter een mooie, grote plant? Dan zal je moeten verpotten. De plant behoeft veel ruimte voor het maken van een groot wortelstelsel. Zo kan de plant veel water en voeding opnemen. Bovendien staat hij zo stevig verankerd. Het voorjaar is de beste tijd om te verpotten. Eventuele schade aan wortels wordt dan snel hersteld, en het bevordert de wortelgroei voor het groeiseizoen. In de nieuwe pot groeit mijn plant gedurende de zomer van 2024 weer vrolijk verder:
April - Juni - Juli. Ongelooflijk hoe snel het gaat. De plant bereikt inclusief pot nu een hoogte boven de 2 meter en past nog net in de veranda. Merk ook de nieuwe stek op die zich afgelopen jaar explosief heeft ontwikkeld. Ditmaal heb ik besloten de stek te laten zitten. Mocht de moederplant gaan bloeien of het onverhoopt niet redden, dan staat er al een nieuwe, stevige plant klaar.
Bloei
Tja, de droom van iedere plantenliefhebber; de bananenplant aan het bloeien krijgen, inclusief bananen eraan! Echter de plant is al moeilijk te onderhouden in ons klimaat, dat maakt de kans op bloei en bananen zeer klein. Dan moet de plant het goed naar zijn zin hebben. Als het gebeurd, is dat meestal na minimaal 2 jaren. Er verschijnen dan (eetbare) bananen aan de plant, meestal wat kleiner dan de exemplaren in de supermarkt. Ik hoop van harte hier in de toekomst meer over te kunnen schrijven, met foto's... Na de bloei sterft de moederplant altijd af.
Dan zijn we beland bij de winter van 2024-2025 en doet zich er een probleem voor. De plant is nu definitief te groot om opnieuw naar de slaapkamer te verhuizen. De woonkamer is te donker, dus ik besluit de plant in de veranda te laten staan. Er is helaas geen betere optie. Ik verkies dan toch het licht van de veranda boven de warmte van de woonkamer. In de hoop dat de winterkou meevalt. De aftakeling is duidelijk zichtbaar met links augustus 24 en rechts februari 25:
Tijdens matige nachtvorst heb ik er een grote hoes omheen gedaan. Vandaar wat ingedeukte en beschadigde bladeren. De plant is in de tussentijd nauwelijks meer gegroeid, met op bijna elk blad gele en bruine randen. Er zijn ook al wat bladeren afgestorven onderop. Dit is een duidelijk teken dat de plant weinig licht en vooral te weinig warmte krijgt. Het is even niet anders, het belangrijkste is dat de plant nog leeft. Al met al ben ik niet ontevreden. Mocht hij de resterende tijd van de winter doorkomen, dan herstelt het e.e.a. zich wel in het voorjaar. Enige aandachtspunt wordt een mogelijke 'verstopping'
Verstopping
De Musa perst steeds een nieuw, opgerold blad uit de pseudostam. Dit blad zal vervolgens langzaam openrollen en het proces herhaald zich. Met name in het voorjaar krijgt de plant weer groeikracht. Dan kan het gebeuren dat de plant te snel een nieuw blad vormt, nog voordat het oude blad uitgerold is. Je krijgt dan een verstopping. Meestal lost zich dit vanzelf weer op. Soms is het nodig een stuk blad weg te snijden om zo ruimte te creëren. In het ergste geval moet de plant getopt worden tot beneden de verstopping, om zo weer geheel vrij te kunnen groeien.
En zo'n verstopping zien we later in februari en maart 2025 ook gebeuren, eigenlijk een beetje zoals verwacht.
Je ziet het nieuwe blad al uit de stam komen, nog voordat het oude blad helemaal uit de stam is gekomen. Ik besluit de natuur wat te helpen: kleine sneetjes maken in het blad, met beleid het blad zelf wat ontvouwen en soms een stukje blad wegsnijden. Allemaal met het doel om nieuw blad net wat meer ruimte te geven, zodat de boel niet gaat vastlopen. Het lijkt enigszins te werken.
Echter dan zie ik een heel klein blad verschijnen, misschien net 20cm in lengte. Eerst dacht ik nog dat het wellicht een onontwikkeld blad zou zijn vanwege de verstopping, maar na dit blad verschijnt er opeens een 'flag leave'; het teken dat alle bladeren uit de stam zijn en de bloem eraan komt! Wauw, wie had dat gedacht!
Ik besteed er komende tijd een nieuw topic aan: Bloei Cavendish banaan